Điều trị thoái hóa khớp bằng liệu pháp PRP
ĐIỀU TRỊ THOÁI HÓA KHỚP BẰNG LIỆU PHÁP PRP (Platelet Rich Plasma : huyết tương giàu tiểu cầu)
Có ba dạng cơ bản của viêm khớp có thể ảnh hưởng đến khớp gối.
Viêm xương khớp
Viêm xương khớp (OA) là hình thức phổ biến nhất của viêm khớp gối. Viêm khớp thường là một bệnh thoái hóa tiến triển chậm, trong đó sụn khớp dần dần mòn đi. Nó thường ảnh hưởng đến người trung niên và người già.
Viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp (RA) là một loại viêm của bệnh viêm khớp có thể phá hủy sụn khớp. RA có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. RA ảnh hưởng đến cả hai đầu gối.
Viêm khớp sau chấn thương
Viêm khớp sau chấn thương có thể phát triển sau khi một chấn thương đầu gối. Đây là loại viêm khớp tương tự như viêm xương khớp và có thể phát triển nhiều năm sau khi bị gãy, chấn thương dây chằng, rách sụn chêm.
Một đầu gối khỏe mạnh Một đầu gối bị viêm xương khớp
Các triệu chứng
Nói chung, cơn đau liên quan với viêm khớp phát triển dần dần, mặc dù đột ngột cũng có thể.
Khớp có thể trở nên cứng và sưng lên, làm khó khăn co hoặc thẳng đầu gối.
Đau và sưng nhiều hơn vào buổi sáng hoặc sau một thời gian không hoạt động. Đau cũng có thể tăng lên sau khi các hoạt động như đi bộ, leo cầu thang, hoặc quỳ.
Cơn đau thường có thể gây ra cảm giác yếu trong đầu gối, có vị trí như "khóa" gối
Nhiều người báo cáo rằng những thay đổi về thời tiết cũng ảnh hưởng đến mức độ đau từ chứng viêm khớp.
Bác sĩ khám:
Bác sĩ sẽ khám lâm sàng tập trung vào việc đi bộ của bạn, tầm vận động của khớp, và sưng khớp hoặc đau.
X-quang thường xuất hiện hẹp khe khớp ở đầu gối bị ảnh hưởng.
Xét nghiệm máu và kiểm tra hình ảnh đặc biệt khác, chẳng hạn như hình ảnh cộng hưởng từ (MRI) có thể cần thiết để chẩn đoán viêm khớp dạng thấp.
Khe khớp bình thường Hẹp khe khớp do mòn sụn khớp và xương dưới sụn
Điều trị không phẫu thuật
Nếu bạn bị viêm xương khớp của đầu gối, bạn có thể có các lựa chọn điều trị. Hiệu quả của phương pháp điều trị khác nhau thay đổi từ người này sang người khác. Các lựa chọn điều trị nên là một quyết định chung giữa bạn và bác sĩ của bạn.
Mục đích của điều trị là giảm đau, tăng cường chức năng và nói chung là làm giảm các triệu chứng của bạn. Sự hài lòng của bệnh nhân là một mục tiêu cơ bản trong điều trị viêm xương khớp của đầu gối
Trong giai đoạn đầu, viêm khớp gối được điều trị với các biện pháp không phẫu thuật. Các phương pháp điều trị không phẫu thuật được chia thành bốn nhóm chính: thay đổi lối sống, tập thể dục, các thiết bị hỗ trợ, các phương pháp khác.
Thay đổi lối sống :
Thay đổi lối sống có thể bao gồm giảm cân, chuyển từ chạy hoặc nhảy sang bơi lội hoặc đi xe đạp, và giảm thiểu các hoạt động làm trầm trọng thêm tình trạng, chẳng hạn như leo cầu thang. Nhiều, nhưng không phải tất cả, những người bị viêm xương khớp đầu gối bị thừa cân. Giảm cân có thể làm giảm căng thẳng trên các khớp mang trọng lượng, chẳng hạn như đầu gối. Giảm cân có thể dẫn đến đau giảm và chức năng tăng lên, đặc biệt là trong đi bộ.
Tập thể dục
Các bài tập có thể giúp tăng tầm vận động và tính linh hoạt cũng như giúp tăng cường các cơ bắp ở chân. Vật lý trị liệu và tập thể dục thường có hiệu quả trong việc giảm đau và cải thiện chức năng. Bác sĩ của bạn hoặc kỉ thuật viên vật lý trị liệu có thể giúp phát triển một chương trình tập thể dục cá nhân đáp ứng nhu cầu và phong cách sống của bạn
Thiết bị hỗ trợ
Sử dụng các thiết bị hỗ trợ, chẳng hạn như một cây gậy, mang giày giúp hấp thụ lực, hoặc mang nẹp đầu gối có thể hữu ích. Một số nghiên cứu đã tập trung vào việc sử dụng nẹp đầu gối để điều trị viêm xương khớp đầu gối. Chúng có thể đặc biệt hữu ích nếu viêm khớp tập trung vào một bên của đầu gối. Nẹp có thể hỗ trợ với sự ổn định và chức năng.
Các phương pháp khác
Các biện pháp khác có thể bao gồm các ứng dụng của nhiệt hoặc băng, các bài tập nước, hoặc băng đàn hồi.
Thuốc điều trị
Một số loại thuốc có thể được sử dụng trong điều trị viêm khớp đầu gối. Bởi vì mỗi bệnh nhân là khác nhau, và bởi vì không phải tất cả mọi người phản ứng với thuốc giống nhau, bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình của bạn sẽ phát triển một chương trình cho tình trạng cụ thể của bạn.
Thuốc kháng viêm có thể bao gồm aspirin, acetaminophen hoặc ibuprofen để giúp giảm sưng khớp. Thuốc giảm đau đơn giản như Tylenol có sẵn mà không cần toa bác sĩ và có thể rất hiệu quả trong việc giảm đau. Thuốc giảm đau thường là sự lựa chọn đầu tiên trong điều trị viêm xương khớp đầu gối. Tất cả các loại thuốc này đều có tác dụng phụ tiềm tàn và thuốc giảm đau đơn giản là không có ngoại lệ. Ngoài ra, với thời gian, cơ thể bạn có thể hình thành sự dung nạp thuốc (lờn thuốc), làm giảm tác dụng của thuốc giảm đau. Điều quan trọng là nhận ra rằng các loại thuốc này, mặc dù mua không cần kê đơn, cũng có thể tương tác với các thuốc khác mà bạn đang dùng, chẳng hạn như chất pha loãng máu. Hãy chắc chắn để thảo luận về những vấn đề này với bác sĩ chỉnh hình của bạn.
Một loại thuốc giảm đau mạnh hơn là thuốc kháng viêm không steroid hoặc NSAID. Những thuốc này, trong đó bao gồm các biệt dược như Motrin, Advil và Aleve, có sẵn trong cả hai hình thức kê toa và không kê toa. Giống như tất cả các thuốc giảm đau NSAID có thể gây ra tác dụng phụ như thay đổi chức năng gan và thận cũng như làm giảm khả năng đông máu, viêm loét dạ dầy. Những tác động này thường hồi phục khi ngưng thuốc.
Thuốc ức chế COX-2 là một loại đặc biệt của NSAID thường được chỉ định nếu đầu gối đau trung bình đến nặng. Các biệt dược phổ biến của thuốc ức chế COX-2 bao gồm Celebrex và Vioxx. Cần lưu ý rằng Vioxx gần đây đã được rút khỏi thị trường do nhà sản xuất. Thuốc ức chế COX-2 làm giảm đau và viêm để bạn có thể hoạt động tốt hơn. Nếu bạn đang dùng một chất ức chế COX-2, bạn không nên sử dụng thêm một NSAID truyền thống (kê toa hoặc không). Hãy nói với bác sĩ của bạn nếu bạn đã có một cơn đau tim, đột quỵ, cơn đau thắt ngực, hoặc tăng huyết áp hoặc nếu bạn nhạy cảm với aspirin, thuốc nhóm sulfa hoặc các NSAID khác.
Thuốc ức chế COX-2 có thể có tác dụng phụ, bao gồm đau bụng, buồn nôn và khó tiêu. Thuốc kháng acid hoặc một bữa ăn béo có thể hạn chế khả năng của cơ thể hấp thụ và sử dụng thuốc ức chế COX-2, do đó, không uống chung với nhau. Các thuốc này ít gây khó chịu cho dạ dày hơn so với các NSAID khác, nhưng chảy máu dạ dày có thể xảy ra, đôi khi không có cảnh báo.
Glucosamine và Chondroitin
Sulfate glucosamine và chondroitin bổ sung đường uống có thể làm giảm cơn đau của viêm xương khớp. Đây là hai phân tử lớn được tìm thấy trong các sụn của các khớp của chúng ta. Thực phẩm chức năng được bán tại quầy thuốc thường được làm từ các sản phẩm tổng hợp hoặc động vật.
Glucosamine và chondroitin sulfate có thể đặc biệt hữu ích trong giai đoạn đầu của viêm xương khớp đầu gối, với điều kiện chúng được sử dụng như hướng dẫn và thận trọng. Mặc dù glucosamine và chondroitin sulfate là những chất tự nhiên, đôi khi được phân loại là thực phẩm chức năng, chúng có thể gây ra tác dụng phụ như nhức đầu, đau bụng, buồn nôn, ói mửa, và dị ứng da. Những thực phẩm chức năng này có thể tương tác với các thuốc khác, vì vậy thông báo cho bác sĩ của bạn về việc sử dụng chúng.
Những chất này có thể giúp giảm sưng và đau, cũng như cải thiện tính linh động và chức năng. Nếu bạn quyết định dùng liệu pháp này, điều quan trọng là không ngừng quá sớm. Ít nhất hai tháng sử dụng liên tục là cần thiết trước khi có hiệu lực đầy đủ.
Corticosteroids
Corticosteroid là những chất chống viêm mạnh mẽ có thể được tiêm vào khớp.
Chúng được dùng cho tình trạng vừa đến đau nặng. Chúng có thể rất hữu ích nếu có sưng đáng kể, nhưng không phải là rất hữu ích nếu viêm khớp ảnh hưởng đến cơ chế chung.
Các thuốc corticosteroid hay cortison là những chất tự nhiên được biết đến như hoóc môn. Chúng được sản xuất bởi tuyến thượng thận trong cơ thể người. Chúng có thể giúp giảm đau và giảm viêm. Tuy nhiên, các tác dụng không phải là lâu dài, và không được tiêm nhiều hơn bốn lần một năm cho mỗi khớp.
Ngoài ra, có một số lo ngại về việc tiêm chất này. Ví dụ, đau và sưng có thể bùng phát ngay lập tức sau khi tiêm, và khả năng tổn thương khớp hoặc nhiễm trùng lâu dài. Tiêm thường xuyên lặp đi lặp lại hoặc trong một khoảng thời gian dài, tổn thương khớp thực sự có thể tăng hơn là giảm.
Bổ sung chất nhờn với Acid Hyaluronic
Chất nhờn tiêm vào khớp để nâng cao chất lượng của dịch khớp.
Tiêm muối vàng
Các phương pháp điều trị đặc biệt cho viêm khớp dạng thấp bao gồm tiêm muối vàng.
Liệu pháp thay thế
Liệu pháp thay thế bao gồm việc sử dụng châm cứu và liệu pháp xung từ. Nhiều hình thức điều trị chưa được chứng minh, nhưng có lý do để cố gắng, miễn là bạn tìm thấy một kĩ thuật viên có trình độ và thông báo cho bác sĩ về quyết định của bạn.
Châm cứu sử dụng kim nhỏ để kích thích các khu vực cụ thể để giảm đau hoặc tạm thời làm tê liệt một khu vực. Mặc dù nó được sử dụng ở nhiều nơi trên thế giới và bằng chứng cho thấy rằng nó có thể giúp giảm đau viêm khớp, có rất ít nghiên cứu khoa học về hiệu quả của nó. Hãy chắc chắn kĩ thuật viên châm cứu bạn được chứng nhận, và không ngần ngại hỏi về tình trạng khử trùng.
Điều trị bằng xung từ là không đau và hoạt động bằng cách áp dụng một tín hiệu xung đến đầu gối, được đặt trong một trường điện từ. Giống như nhiều liệu pháp thay thế, điều trị bằng xung từ vẫn chưa được chứng minh.
Một trong những nghiên cứu mới là liệu pháp prp
PRP là một giải pháp đầy hứa hẹn để kích thích chữa lành chấn thương gân cơ và viêm xương khớp tự nhiên mà bệnh nhân không phải phẫu thuật. PRP là một điều trị mới nổi trong lĩnh vực y tế mới được gọi là "Sinh chỉnh hình.". Triết lí này là sự kết hợp giữa khía cạnh công nghệ với khả năng lành tự nhiên của cơ thể.
Các ứng dụng của PRP trong chấn thương chỉnh hình:
• Chấn thương thể thao
• Viêm mõm trên lồi cầu ngoài
• Viêm mõm trên lồi cầu trong
• Viêm lồi củ chày
• Viêm cân gan chân
• Viêm gân gót
• Rách chóp xoay
• Rách sụn chêm
• Thoái hóa khớp
• Viêm xương khớp
• Kích thích sự lành vết thương
• Chậm liền xương hoặc không liền xương
Ưu điểm của PRP :
- Hiệu quả sinh học của huyết tương giàu tiểu cầu trên quá trình tái tạo mô rất đáng kể. các tài liệu đã công bố cho thấy rằng lợi ích thực sự của huyết tương giàu tiểu cầu là giảm đau tuyệt vời ở vùng điều trị.
- Không có tác dụng phụ
- Gia tăng sự tái tạo mô mềm và xương .
-Tăng sinh mạch máu do kích thích.
-Tổng hợp collagen gia tăng (thúc đẩy cho khớp khỏe, trẻ hóa da)
-Giảm sẹo da
-Đáp ứng đông máu gia tăng ( giảm chảy máu do phẫu thuật)
-Giảm tác dụng ức chế lành vết thương gây ra do glucocorticoids
-Tăng nồng độ bạch cầu lên cao (chống nhiễm trùng)
-Đóng vết thương sớm ( nhờ kích thích lành sẹo nhanh)
-Không nguy cơ truyền nhiễm ( PRP được trích từ chính máu của bệnh nhân)
-Về phương diện chăm sóc, không cần dự trữ sẳn các yếu tố tăng trưởng.
Qui trình chiếc tách prp:
Prp được chiếc tách từ chính máu của bệnh nhân, do đó không gây bất kì một phản ứng phụ nào:
Lấy máu tĩnh mạch 10 cc cùng với chất kháng đông
Li tâm 3500 v/p trong 8 phút, sau đó tách prp
Tiêm vào vùng tổn thương 3 lần, cách nhau mỗi 2 tuần.
Tiêm càng sớm càng tốt ngay khi bạn có vấn đề viêm, thoái hóa khớp
Kết quả điều trị:
Thoái hóa khớp gối
Mất khe khớp: sụn khớp mòn hoàn toàn khe khớp xuất hiện trở lại: sụn khớp được tái tạo
Kết quả nghiên cứu hiệu quả của liệu pháp prp trong vòng 9 năm (2009-2018) trên gần 6000 bệnh nhân của tác giả ( Ths. Bs . Lê Văn Tư và cộng sự ) cho thấy trên 80% đạt kết quả tốt.
Ths. Bs . Lê Văn Tư
Viết bình luận: